Tadeusz Jan Herfurt, znany również pod pseudonimami „Armak”, „Jan” oraz „obywatel Janicki”, to postać o bogatej historii. Urodził się 9 lipca 1890 roku w Szydłowcu, a swoje życie zakończył 18 marca 1966 roku.
Był podpułkownikiem geografem Wojska Polskiego, a także aktywnym działaczem niepodległościowym. Jego osiągnięcia zostały uhonorowane przyznaniem mu Orderu Virtuti Militari, który jest jednym z najwyższych odznaczeń wojskowych w Polsce.
Życiorys
Tadeusz Herfurt przyszedł na świat 9 lipca 1890 roku w Szydłowcu. Pochodził z rodziny Jana Nepomucena, kierownika browaru, oraz Kazimiery z domu Hejse. Jego życie zakorzenione było w działalności politycznej oraz wojskowej. Był aktywnym członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) oraz Lotnego Oddziału Wojsk Polskich. W dniu 21 października 1916 roku objął stanowisko komendanta Okręgu VI POW w Kielcach.
Od kwietnia 1918 roku pełnił rolę instruktora Pogotowia Bojowego PPS w Okręgu Warszawskim. W czasach dwudziestolecia międzywojennego związał swoje życie zawodowe z Wojskowym Instytutem Geograficznym, gdzie m.in. kierował Samodzielnym Referatem Fotogrametrycznym. Dzięki swoim osiągnięciom, 13 lutego 1930 roku, stał się jednym z założycieli oraz członkiem Zarządu Polskiego Towarzystwa Fotogrametrycznego. W 1931 roku na zjeździe krajowych delegatów w Wiedniu, został wybrany do Komisji V, odpowiedzialnej za edukację i szkolenie.
W służbie wojskowej, 3 maja 1922 roku, uzyskał stopień kapitana, a jego starszeństwo datowano na 1 czerwca 1919 roku, zajmując 24. lokatę w korpusie oficerów geografów. Z dniem 1 stycznia 1928 roku, na mocy decyzji prezydenta RP, otrzymał stopień majora i 5. lokatę, a 27 czerwca 1935 roku został awansowany na podpułkownika z 1. lokatą, również w korpusie oficerów geografów.
Tadeusz Herfurt zmarł 18 marca 1966 roku. Jego miejsce spoczynku to cmentarz Powązkowski w Warszawie, gdzie został pochowany w kwaterze 257c-3-9.
W życiu osobistym był żonaty z Zofią, z domu Szturm de Sztrem, która urodziła się w 1891 roku i zmarła w 1965 roku. Była ona nie tylko nauczycielką, ale także członkinią POW, odznaczoną Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz Krzyżem Niepodległości z Mieczami. Para wychowała dwie córki: Hannę, urodzoną w 1917 roku, oraz Janinę. Hanna, będąca pierwszą żoną Michała Sumińskiego, po II wojnie światowej ponownie wyszła za mąż, wybierając na męża Wacława Gerwela, ps. „Topór” (1912–1976).
Janina Sarnecka, najmłodsza córka Tadeusza i Zofii, również odegrała ważną rolę w historii. Jako łączniczka kompanii „Anna” batalionu „Gustaw”, zginęła w 1944 roku podczas powstania warszawskiego, najprawdopodobniej wskutek odniesionych ran lub w rezultacie bombardowania szpitala.
Ordery i odznaczenia
W ciągu swojej kariery Tadeusz Herfurt został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami i medalami uznania za jego niezłomne poświęcenie oraz oddanie w służbie narodowej.
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7557 – 17 maja 1922,
- Krzyż Niepodległości z Mieczami – 20 stycznia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 10 listopada 1928 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i kartografji wojskowej”,
- Krzyż Walecznych trzykrotnie – 1922 za działalność w POW,
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej – 3 marca 1926,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 – 1928,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości – 1928,
- Znak naukowy absolwentów Oficerskiej Szkoły Topografów.
Przypisy
- a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 29.11.2021 r.]
- Janina Sarnecka. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 25.08.2021 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: JANINA SARNECKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 25.08.2021 r.]
- Rybka i Stepan 2006, s. 326.
- Rybka i Stepan 2006, s. 497.
- Kolekcja VM, s. 4.
- Kolekcja 2, s. 2.
- Lista starszeństwa 1922, s. 352.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 5 z 21.02.1928, s. 50.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 9 z 28.06.1935, s. 70.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 59 z 30.12.1922, s. 943.
- M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31.
- M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 632.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 19 z 08.07.1922, s. 485.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 12 z 03.03.1926, s. 72.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 11.11.1936, s. 27.
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Jan Hebdzyński | Adam Makuch | Wacław Depo | Robert Rabjasz | Jolanta Darczewska | Barbara Törnquist-Plewa | Jan Wojciechowski (inżynier) | Dominik FurmanOceń: Tadeusz Herfurt